Computers die gezichten herkennen, dat fenomeen kennen we. Maar tegenwoordig is ook gezichtsherkenning bij honden mogelijk. Met dank aan onderzoekers van de universiteit in het Braziliaanse Campinas. Ze bewerkten de programma’s die mensen herkennen met andere logaritmen, aldus NRC. En met succes: bij honden succespercentages van 80 tot 90 procent!
De meeste alfa’s ruiken hier geen onraad. Maar de bèta’s onder ons slaan meteen aan. Ho, stop! Geen logaritmen maar algoritmen natuurlijk!
Een logaritme is een term uit de wiskunde, een soort omgekeerd machtsverheffen. Even heel kort en simpel: 10x10x10=1000, dus 10³ oftewel 10 tot de macht 3. Voor grondtal 10 is de logaritme van 1000 dus 3.
Een algoritme is een serie instructies die tot iets leidt: als dit, dan dat. Het begrip wordt veelal met computers en software geassocieerd, en dat is logisch, omdat computers en software op die manier werken. Maar het begrip is veel ouder; de naam is afgeleid van de Perzische wiskundige Al-Chwarizmi (ca. 780 – ca. 845).
Voor wiskundigen is het verschil tussen logaritme en algoritme overduidelijk. Maar degenen met iets minder talent voor bètavakken (en nogal wat journalisten vallen in die categorie), verwarren de twee begrippen nog wel eens. Dat komt mede omdat ze uit dezelfde letters bestaan.
Ik zocht naar een handig ezelsbruggetje om logaritmen en algoritmen makkelijk uit elkaar te kunnen houden, maar dat is me niet gelukt. Logaritme is afgeleid van het Griekse logos, maar een algoritme is evenzeer gebaseerd op logica, dus dat helpt je niet veel verder. Ik stoeide nog met Al Gore, maar dat leidde tot niets. Iemand een idee of voorstel? Of gewoon iedere keer maar even opzoeken hoe het zit?
Een ezelsbruggetje dat voor mij zou werken (op basis van bovenstaand verhaal) is: de A van algoritme ligt dichter bij de C van computer en de L van logaritme ligt dichter bij de M van machtsverheffen. Zo zou ik ze wel uit elkaar kunnen houden.
Da’s een goeie!
Algoritme, kan alle kanten op gaan. All go.
Logaritme, het lage getal gaat x keer met zichzelf vermenigvuldigen. Low ga.
Ik ben een gamma, dacht ik.
Briljant Paul! Ik denk even na over een ezelsbruggetje om dit te kunnen onthouden. 😉
Algoritme: Als dit, dan dat
Ook een goeie!
Een beter ezelsbruggetje zou kunnen zijn:
Algoritme en logaritme betekenen het tegenovergestelde van wat je taalkundig zou verwachten. Immers logos stamt uit het Grieks, en de Grieken konden slecht rekenen. Algoritme stamt daarentegen uit het Arabisch en de Arabieren konden wel goed rekenen, de moderne getallen zijn namelijk de Arabische cijfers van weleer.
Beste paul van der Bijl,
Heel recent heb ik dezelfde fout ook gemaakt. Ook ik schreef logaritme terwijl ik algoritme bedoelde en dit terwijl ik veel beter was in wiskunde dan in taal toen ik de begrippen op school heb geleerd.
De ezelsbrug dat je de juiste betekenis kunt afleiden uit het feit dat je een logaritme uitdrukt in Arabische cijfers en met behulp van Algebra, ook een Arabische vinding terwijl je aan de afkomst van het woord precies het tegenovergestelde zou verwachten werkt voor mij dus bijzonder goed. Logos betekent totaal iets anders dan je zou verwachten namelijk bij de betekenis van het woord logaritme. Het is volgens mij dan ook een heel verwarrende benaming. Precies datzelfde heb ik met het woord Algoritme dat klinkt Arabisch maar gaat over gewone logica en formele redeneringen iets waar de Grieken juist in uitblonken. Ten slotte schaam ik mij diep dat ik heb durven beweren dat de Grieken slecht waren in wiskunde. Wat ik bedoel is dat beroemde stellingen van Pythagoras en Euclides in meetkunde werden bewezen en uitgedrukt. Het was voor mij een schok toen ik op mijn 30ste moest leren dat nog Pythagoras of Euclides het getal 0 kenden en al helemaal geen algebra gebruikten om hun briljante inzichten praktisch tot nut te kunnen maken door middel van algebra.
Het ezelsbruggetje is dus alleen dat deze woorden precies het tegenovergestelde betekenen dan wat je aan hun taalkundige afstamming zou verwachten. Ik vergis mij nu beslist nooit meer
… (noch) Pythagoras noch Euclides … kende …
Zoals ik al zei meer beta dan Alpha
Bedankt voor je bijdrage Jeroen. En goed dat je dat van die Grieken nog even rechtzet. Ik begreep dat de Nederlandse ambassadeur in Athene al op het matje was geroepen om tekst en uitleg te geven.
Beste Paul van der Bijl,
Graag bedank ik je voor het verwijderen van mijn onbedoelde schoffering van het Griekse volk. Ik weet echt niet hoe onze ambassadeur zich daar tegen had kunnen verweren. Wellicht had deze een poging kunnen doen door in te spelen op de beruchte animositeit tussen Grieken en Turken door te suggereren dat ik vast en zeker naast de Nederlandse nationaliteit ook de Turkse nationaliteit moet hebben gehad. Mogelijk vandaar mijn opschepperij over de Arabische cijfers en de algebra en denigrerende houding tegenover de Griekse bijdrage(n) aan de wiskunde en de wetenschap.
Maar zonder gekheid nu, toen ik leerde dat bijvoorbeeld Pythagoras nimmer de algebraïsche formulering van zijn stelling a2+ b2 = c2 kon hebben gebruikt, wilde ik mijn schoolgeld terug. Net zo als wanneer ik er achteraf achter zou zijn gekomen dat Albert Einstein nimmer het algebraïsche equivalent van zijn wonderbaarlijke gedachten over ruimte en tijd in de algebraïsche formulering E = mc2 zou hebben samengevat. Die algebraïsche formulering is van belang omdat je er pas dan een machine mee kunt bouwen.
Het tragische is nu dat behalve professoren in de wetenschap de islamisten wél weten hoe belangrijk deze vinding uit de Arabisch sprekende wereld voor de mensheid geweest is. Gemarginaliseerde groepen Nederlanders met een dubbele nationaliteit bijvoorbeeld worden hiermee op het verkeerde been gezet. Door deze islamisten wordt namelijk niet verteld dat deze bloeiperiode in de islamitische cultuur waar de moderne wetenschap schatplichtig aan is alleen heeft kunnen ontstaan in een hellenistische omgeving. En met dat laatste zal de Griekse afgevaardigde het voor nu mee moeten doen.
Dit is een rubriek over taal, de Nederlandse taal waar algebra denk ik ook een onderdeel van is. Het is geen vreemde taal en je leert hem verplicht op school.
Het kan eenvoudiger: een rekenmachine bevat de functie LOG en niet de functie ALG. Wie dit weet legt automatisch het verband tussen LOG en wiskunde.
Logaritmes worden bepaald door hun grondgetal (2,10,e) Algoritme is meer algemeen 😉 Een algoritme kan logaritmes bevatten maar niet omgekeerd…
Dank Joël, maar ik weet niet of dit de niet-bèta’s heel veel gaat helpen… 😉